PAG AMYENDA SA LOCAL GOVERNMENT CODE MAS GIKINAHANGLAN KAY SA FEDERALISMO

By Bayawanon

Duruha sa mga katarungan sa mga pundok sa nagduso sa FEDERALISMO mao ang mga sumusunod : 1) Nagsugyot sila nga ang share sa abot o revenue sa nasod pagatungaon sa central/federal government ug sa mga bag-ong matukod nga states, otsenta porsiento (80%) dapat ang bahin sa mga bag-ong matukod nga states ug biente porsiyento ang madawat sa central/federal government; 2) Nga matagaan unta ug igong kusog ang mga LUMAD o INDIGENOUS PEOPLE pinaagi sa federalismo.

Kung mao man lamang kini ang katarungan sa mga nagpaluyo aning FEDERALISMO, nganong dli na man lamang usbon ang LOCAL GOVERMENT CODE ug ibutang didto nga bahinan ug otsenta porsiyento (80%) ang local government units ug tagaan usab ug biente porsiyento (20%) nga bahin ang national government sa mga abot sa nasod ug sa pangagamhanang Pilipinhon?

Kung ang usa ka katarungan sa mga nagpaluyo niining FEDERALISMO mao lang man diay ang paghatag ug kusog sa pundok sa mga LUMAD o Indigenous People, ngano nga dili man kini gam-on pinaagi sa pag-amyenda sa LOCAL GOVERNMENT CODE? Ang pagtukod ug INDIGENOUS PEOPLE'S COUNCILS ilalom sa Local Government Code ug ang paghatag ug respeto sa kustombre ug tradisyon sa mga LUMAD nga ilatid usab sa maamyendahan nga Local Government Code magahatag ug igong kusog sa atong mga igsoong lumad.

Nganong usbon pa man ang kasamtangang pangagamhanan aron masulbad ang mga nahisgotang suliran sa unahan nga puwede ra man day masulbad ang nasangpit nga mga suliran pinaagi sa pag-amyenda sa Local Government Code? Usbon ba lang nato ang atong pangagamhanan kay walay mahimo ang atong mga magbabalaod sa duha nato ka nasyonal nga balay-balaorann? O naa ba kahay interes nga personal lambigit sa atong mga opisyales nga nagpaluyo niini?

Matud pa sa mga tigpanuki-duki o researchers nga ang gobyerno kinahanglan nga mogasto ug 40 BILYONES ka pesos aron makatukod ug ADMINSTRATIVE REGION, unsa na kaha ug magtukod tag DOSE (12) ka mga bag-o nga states nga dunay ehekutibo, hukmanan ug balay-balaoranan? Di ba mas mahal pa gyud ang magasto sa gobyerno tungod niini?

Ang pagbag-o sa pangamhanan usa ka mahal nga proseso kay usbon pa ang BATAKANG BALAOD o KONSTITUSYON pinaagi sa usa ka Constitutional Convention o usa ka Constituent Assembly, aron mausab ang pagpadalagan sa nasod, ug ikonsulta/isubmitar pa kini sa mga katawhan pinaagi ug usa ka PLEBISITO. Sa laktod nga pagkasulti mogasto pa ang gobyerno ug dako nga kuwarta aron mausab ang sistema sa pangagamhanan. Nan, ngano pa man ta mogasto ug dako nga masulbad ra man diay ang suliran pinaagi sa pag amyendaa sa LOCAL GOVERNMENT CODE?

Alang nako ang pagbag-o sa pangamhanan nato gikan sa UNITARY-PRESIDENTIAL nga porma ngadto sa PARLIAMENTARYO-FEDERAL nga sistema usa ka pag-usik-usik ug kuwarta parte sa gobyerno sa Pilipinas nga magamit pa unta sa ubang mga proyekto nga dunay kalabutan sa serbisyo publiko. Tungod niini ako NANGHINGOSOG sa pagbabag ug pagsupak niining paglusad nila niining FEDERALISMO nga wala magdala ug kaayohan sa KATAWHANG PILIPINHON.